واریانسسی ژنتیکی

واریانس مشاهده شده

 (H) وراثت پذیری

وراثت پذیری صفات رشد کاملاً بالا است که دامنهٔ آن از ۰/۶ تا ۰/۹ (یا ۶۰ تا ۹۰ درصد) است.  این بدین معنی است که با انتخاب سادهٔ سنگین ترین پرنده ها در گله، میزان پیشرفت ژنتیکی نسبتاً سریع خواهد بود. از طرف دیگر وراثت پذیری صفات تولید مثلی   پائین تر، یعنی ۰/۰۵ تا ۰/۲ است و بدین معنی است که انتخاب مرغ ها بر اساس ثبت مشخصات تولید تخم مرغ روند بسیار آهستهای برای بهبود تولید تخم مرغ در نتاج آنها است.

تصور غلطی که وجود دارد این است که به عنوان مثال وراثت پذیری ۰/۵ برای صفت سرعت رشد بدین معنی است که انتخاب در هر نسل موجب افزایش سرعت رشد در پرنده به میزان ۵۰ درصد می شود. در حقیقت پاسخ انتخاب برای هر نسل به صورت حاصل ضرب توان دوم وراثت پذیری در تفاوت انتخاب تعریف می شود.

دستگاه جوجه کشی ایزی باتور 1 ارزان
دستگاه جوجه کشی خانگی ۴۸ تایی

تفاوت انتخاب، تفاوت بین افراد انتخاب شده و میانگین گله است. برای مثال اگر پرنده های نری که انتخاب شده اند ۲۰۰ گرم سنگین تر از میانگین گله باشند. وراثت پذیری برای سرعت رشد ۰/۵ است بنابراین پاسخ انتخاب ۵۰ =۲۰۰ × ۰/۵ گرم خواهد بود. لذا انتظار می رود که در نسل آینده پرنده ها ۵۰ گرم سنگین تر از نسل والدین باشند. جنس نر فقط ۵۰ درصد از مواد ژنتیکی نتاج خود را تأمین می کند، اما این اثر تحت تأثیر پاسخ به انتخاب در خط مادری بیشتر کاهش مییابد.

در طی ۱۵ تا ۲۰ سال گذشته میزان پیشرفت توسط مراکز اصلاح نژاد، حداقل ۲۵ تا ۵۰ گرم افزایش وزن برای سن مشخص در هر سال بوده است. این میزان پیشرفت زمانیکه صفات زیادی  در برنامه های اصلاح نژاد مورد توجه قرار گیرد تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.

در برنامه های اصلاح نژاد در خطوط پدری تأکید عمده بر صفات وابسته به رشد است. به طور مرسوم سرعت رشد یا اختصاصاً وزن بدن در سن مشخص، مهمترین معیار برای انتخاب می باشد. در اوایل دوران توسعهٔ سویه های گوشتی پیشرفت در زمینهٔ این صفت بسیار آسان و سریع بود. با گذشت زمان متخصصین ژنتیک با مشکلات متابولیکی که ناشی از سرعت رشد سریع بود و همچنین نقصان صفات تولید مثلی روبرو شدند. بدون شک ناهنجاریهای متابولیکی از قبیل آسیب، سندرم مرگ ناگهانی و اختلالات اسکلتی فینفسه تابع سرعت رشد است و وزن بالا درسن مشخص در این مورد بی تأثیر است. این صفات پایهٔ ژنتیکی دارند و در حال حاضر مراکز اصلاح نژاد به مشکلات آنها آگاهی داشته و به ارتباط منفی این صفات با سرعت رشد توجه دارند. ناهنجاریهای متابولیکی به خوبی در پرنده های با سرعت رشد بالا مشاهده می شود که این مسئله یکی از مشکلات متخصصین ژنتیک برای انتخاب این پرنده ها به عنوان والدین نسل آینده است.

تولیدمثل موفق در پرنده های گوشتی سنگین از طریق اعمال روش های معمول محدودیت غذایی قابل دسترس است.    در برنامه های انتخاب ژنتیکی، پرنده ها می بایست تحت شرایط تجارتی مشابهٔ جوجه های گوشتی به مدت ۶۲ تا ۹؛ روز پرورش یافته و سنگین ترین پرنده ها انتخاب شوند. پرنده های انتخاب شده می بایست باقی ماندهٔ دورهٔ پرورش تا زمان بلوغ را به عنوان پرنده هایی که استعداد ژنتیکی مطلوبی دارند طی کنند. بنابراین در این دوره به طور استثناً محدودیت غذایی شدیدی اعمال می شود زیرا وزن جوجه های گوشتی در سن ۶۹ روزگی تفاوت اندکی با وزن بالغ مطلوب در سن ۲۲ تا ۲۶ هفتگی دارد. اعمال شرایط لازم برای رشد اولیهٔ سریع ضروری است چون متخصصین ژنتیک می خواهند پرنده ها را علیه مشکلات متابولیکی انتخاب نمایند، لذا در این دوره استفاده از خوراک های پلت شده با تراکم بالای مواد مغذی پیشنهاد شده است.

در برنامه های نوین اصلاح نژاد جوجه های گوشتی تأکید عمده روی خصوصیات لاشه، درصد گوشت و بازدهٔ غذایی می باشد. کیفیت سینه به طور مرسوم از طریق اندازه گیری زاویهٔ سینه تعیین می شود. در هر حال این قضیه از لحاظ تأثیر تاول های سینه بر ساختار سینه اهمیت دارد و بر مقدار گوشت سینه که فقط از طریق کالبدگشایی قابل تشخیص است

تأثیر می گذارد. تعیین اندازهٔ عضلهٔ سینه در پرندهٔ زنده بسیار سخت و پر هزینه است بنابراین، این صفت یکی از مثال های بارز مشکلات انتخاب می باشد که از طریق آزمون نتاج یا خویشاوندان قابل حل است. در آزمون خویشاوندان، عملکرد برادر یا خواهر و در آزمون نتاج، عملکرد فرزندان مورد اندازه گیری قرار می گیرد. اگرچه این گونه آزمونها بسیار پرهزینه و مستلزم صرف وقت میباشد، نتیجهٔ این نوع انتخاب، آنچه که به عنوان جوجهٔ گوشتی جدید، پیش رو داریم می باشد.

 

پیشنهادات میکنیم مطالب زیر را در نیز در مورد  جوجه کشی مطالعه نمایید: